Filtry do wody

Najlepszym dowodem, potwierdzającym pogarszającą się jakość wody wodociągowej, jest nie tylko stały wzrost zakupu mineralnej wody butelkowanej, ale również najprostszych urządzeń filtrujących nadających się do samodzielnego montażu. Jest to prosta metoda usuwania podstawowych zanieczyszczeń, takich jak chlor, węglany wapnia, niektóre związki organiczne. Jeżeli jednak chce się, by z kranu płynęła woda naprawdę czysta, konieczna jest instalacja droższych, bardziej złożonych urządzeń. Zanim jednak podejmiemy taką decyzję, warto pokusić się o zbadanie składu wody – może okazać się, że zainstalowanie filtru nie jest konieczne, a jeśli tak – to należy dobrać filtr odpowiedni dla danej wody. Badanie jakości wody przeprowadzają w Polsce stacje sanitarno-epidemiologiczne, działające na terenie całego kraju. Należy przy tym zdawać sobie sprawę, że wynik badania obrazuje jedynie sytuację, jaka występuje w danej chwili, dlatego takie testy powinny być wykonywane regularnie. Nawet w wypadku instalacji systemu uzdatniającego wodę, zaleca się doroczną kontrolę nie tylko urządzeń, lecz również jakości wody.

Zapewnienie czystej wody przeznaczonej do picia i gotowania jest możliwe dzięki założeniu któregoś z urządzeń pokazanych na następnej stronie – zwykle w kuchni. Urządzenie takie nie jest jednak w stanie dostarczyć wystarczającej ilości oczyszczonej wody do innych celów, na przykład do kąpieli. Do tego celu konieczne byłoby założenie centralnego systemu oczyszczania, umieszczonego bezpośrednio przy węźle doprowadzającym wodę do mieszkania.

Miejscowy system uzdatniania wody

Istnieją trzy sposoby miejscowego uzdatnia wody: za pomocą filtrów do wody z węglem aktywowanym, odwróconej osmozy i destylacji. Każdy z nich działa na innej zasadzie i usuwa innego rodzaju zanieczyszczenia. Obecnie domowe systemy uzdatniania wody nie są poddawane dostatecznej kontroli, a informacje zawarte w ulotkach reklamowych bardzo często są przesadzone. Przed zakupem któregoś z urządzeń dobrze jest skonsultować się z federacją konsumentów, która bardzo często w takich wypadkach może służyć fachową opinią.

Filtry do wody z węglem aktywowanym

Woda jest filtrowana poprzez warstwę granulowanego węgla aktywowanego, która absorbuje lub zatrzymuje zanieczyszczenia, przede wszystkim pochodzenia organicznego oraz chlor i jego pochodne. Główną wadą tej metody jest konieczność częstej wymiany wkładów filtrujących, gdyż dość szybko dochodzi do wypełnienia ich zanieczyszczeniami i gwałtownego spadku skuteczności oczyszczania; ponadto w filtrze następuje rozwój bakterii. Zaletą tej metody jest jej powszechna dostępność i mały koszt instalacji i eksploatacji. Duży filtr węglowy umieszczony w kuchni może być traktowany jako pierwsze ogniwo centralnego systemu uzdatniania wody.

Filtry do wody na zasadzie odwróconej osmozy

Po wstępnym oczyszczeniu woda jest przepuszczana przez półprzepuszczalną membranę o takiej porowatości, że przepuszcza cząsteczki wody, a zatrzymuje zanieczyszczenia. Filtry wykorzystujące odwróconą osmozę usuwają skutecznie prawie wszystkie zanieczyszczenia (łącznie z metalami ciężkimi), ale pozbawiają wodę soli mineralnych, ponadto są drogie i ich poszczególne elementy są wykonane z plastiku. Wymagana jest również wymiana – choć rzadsza – wkładów filtrujących.

Destylacja

Dzięki procesowi destylacji, stosowanemu powszechnie w laboratoriach, można uzyskać wodę o dużej czystości. Metoda ta wszakże należy do najbardziej kosztownych. Ogrzewana do temperatury wrzenia woda zamienia się w parę; ochłodzona w wężownicy para skrapla się i spływa do pojemnika. Otrzymana w ten sposób woda jest pozbawiona rozpuszczonych w niej gazów, w tym chloru i radonu, a także soli mineralnych i innych zanieczyszczeń nieorganicznych (na przykład metali ciężkich). Podczas gotowania dochodzi też do zabicia bakterii i innych drobnoustrojów. Do destylatora powinien być dołączony filtr węglowy, zatrzymujący zanieczyszczenia pochodzenia organicznego. Najlepsze są destylatory wykonane ze szkła; przy użyciu destylatorów aluminiowych stwierdzono obecność w wodzie małych ilości glinu. Woda destylowana nie zawiera soli mineralnych i dlatego wiele osób uważa, że jest pozbawiona jakiegokolwiek smaku.

Woda butelkowana

Przed przystąpieniem do korzystania na szerszą skalę z wody butelkowanej, której koszt wielokrotnie przekracza koszt wody płynącej z kranów, warto zwrócić uwagę na parę istotnych szczegółów. W krajach takich jak Wielka Brytania, Australia, Kanada i Stany Zjednoczone, jakość wody butelkowanej jest kontrolowana. Niektóre badania potwierdziły jednak występowanie w tej wodzie śladowej ilości zanieczyszczeń, włączając w to radon (żaden kraj nie ma norm co do zawartości radonu w wodzie). Obecne normy nie gwarantują krystalicznej czystości. Produkowana jest jako rodzaj napoju bezalkoholowego, a nie główne źródło wody pitnej. Jeżeli zdecydujemy się na używanie jednej określonej marki, należy dokładnie sprawdzić źródło pochodzenia danej wody i stan jej czystości. Informacje takie powinny być dostępne w specjalnych raportach przeznaczonych dla konsumentów. Należy przy tym pamiętać, że opakowania plastikowe mogą zawierać szkodliwe związki, które z łatwością przedostają się do wody.

Woda butelkowana może zawierać zbyt mało soli mineralnych i, jeśli nie pije się jej w dużej ilości, trzeba je uzupełniać odpowiednim odżywaniem. Poziom azotanów jest w wodzie butelkowanej z reguły niższy niż w bieżącej, lecz znowu lepiej zachować rozwagę, gdyż niektóre znane rozlewnie dostarczają wodę o dużym stężeniu tych związków. Woda butelkowana może zawierać także większą ilość bakterii, przeważnie jednak zupełnie nieszkodliwych.