Szklarnie słoneczne

Szklarnie słoneczne

Szklarnia (cieplarnia) słoneczna to nie to samo co pomieszczenie słoneczne czy ogród zimowy. Pomieszczenie słoneczne tworzy wprawdzie dobre środowisko dla wielu roślin, jednakże ma bardziej charakter wypoczynkowy; dostarcza przy tym ogrzewania słonecznego dla domu. Szklarnia słoneczna, zbudowana również pod kątem możliwie pełnego wykorzystania słońca (patrz str. 86—88), jest zaprojektowana do bardziej konkretnych celów – do całorocznej produkcji żywności, ze słońcem jako głównym źródłem energii. Nie stanowi ona oddzielnego budynku, ale jest przyłączona do słonecznej strony domu. Usytuowanie przeszklonych ścian i nachylenie przeszklonego dachu jest dostosowane do kąta padania promieni słonecznych w lecie i w zimie.

By maksymalnie wykorzystać promieniowanie słoneczne padające w zimie pod małym kątem, kąt nachylenia przeszklonych powierzchni powinien wynosić między 40 a 50° w zależności od szerokości geograficznej. Dach i ściany powinny być przeszklone podwójnie, by zapewnić właściwą izolację cieplną; energia słoneczna – magazynowana w masywnych ścianach domu oraz w dobrze odizolowanej podłodze, a także w zbiornikach wypełnionych wodą – uwalnia się, kiedy robi się zimno. Izolujące żaluzje, kanały wentylacyjne i zwijane zasłony kontrolują napływ powietrza i temperaturę. Podobnie jak inne pomieszczenie słoneczne, szklarnia taka jest również źródłem energii słonecznej do ogrzewania domu, a ponadto duża ilość roślin skuteczniej filtruje powietrze i poprawia jego jakość wewnątrz domu.

Przy gęstym sadzeniu roślin i wykorzystaniu tej samej przestrzeni przez rośliny różnych rozmiarów i gatunków oraz starannych zbiorach, możliwe jest uzyskanie z przydomowej szklarni o powierzchni 20 m2 aż 70% warzyw i 30% owoców potrzebnych 3-4 osobowej rodzinie. Organiczne odpady z kuchni, domu i szklarni są składowane w specjalnych pojemnikach i przerabiane tam przez dżdżownice na nawóz organiczny, używany do regeneracji ziemi. Utrzymanie szklarni, z jej całoroczną produkcją, wymaga przeciętnie jednej godziny pracy dziennie (nie licząc dodatkowego czasu w okresie sadzenia). Dzięki temu można sobie pozwolić na uprawianie wielu warzyw, ziół i owoców, jak również roślin ozdobnych i kwiatów, także gatunków egzotycznych. Poza tym jest to wspaniałe miejsce do spędzania czasu – uspokajająca, refleksyjna atmosfera, ze zdrowym, pachnącym powietrzem, w otoczeniu żywej zieleni.

Ta piętrowa szklarnia zbudowana między dwoma skrzydłami domu, wygląda jak nowoczesna wersja starego hiszpańskiego dziedzińca. Zawiera miejsce na uprawę roślin i drzew owocowych, a także słoneczne miejsce do odpoczynku. Szklarnia magazynuje również energię słoneczną wykorzystywaną do ogrzewania domu. Nawet na zimnych obszarach taka szklarnia wypełniona słońcem i światłem może być miejscem uprawy wielu roślin oraz kwiatów. Grube ściany z cegły suszonej na słońcu i podłoga z kamiennych płyt, ziemia i zbiorniki wypełnione wodą magazynują ciepło w dzień i uwalniają je w nocy. Podwójnie przeszklony dach i ściany oraz izolujące opuszczane żaluzje zatrzymują ciepło.

W rejonach z gorącymi latami i słonecznymi dniami zimowymi, głównym problemem staje się przegrzanie. Należy dbać o dobry przewiew – chłodne powietrze z dolnych przewodów wentylacyjnych ogrzewa się i uchodzi przez otwory wentylacyjne w dachu. Cień w lecie dadzą posadzone na zewnątrz drzewa liściaste, wysokie słoneczniki czy rośliny pnące, takie jak winorośl i fasola. Można też użyć płóciennych lub bambusowych zasłon. Ziemia, nawożona tylko organicznie, przy biologicznym zwalczaniu szkodników, produkuje zdrowe i silne rośliny.

Tereny zielone wokół domu

Uważne obserwowanie natury pomoże zaprojektować we wiaściwy sposób tereny zielone wokót domu. Patrząc na okoliczną przyrodę, trzeba umieć wyobrazić ją sobie w pierwotnym kształcie – jaka była przed ingerencją człowieka. Trzeba zapoznać się nie tylko z gatunkami drzew, krzewów i pozostałych roślin, ale także zebrać informacje o zwierzynie występującej na danym obszarze; trzeba również wiedzieć, jakie warunki klimatyczne panują na danym terenie. Przed założeniem ogrodu warto pobrać próbki ziemi. Skład gleby w naszym ogrodzie i ogrodzie nawet najbliższych sąsiadów może się znacznie różnić.

Sadząc gatunki roślin typowe dla danego obszaru, narażamy się na znacznie mniej niepowodzeń. Rośliny takie lepiej się przyjmują, są zdrowsze i silniejsze, szczególnie gdy dobierając sąsiedztwo dla poszczególnych gatunków, będziemy naśladować sposób, w jaki rosną w naturalnym środowisku. Które rosną pośrodku, a które po bokach? Które są największe, jak zachowują się w poszczególnych porach roku? Na te i inne pytania trzeba odpowiedzieć sobie, zanim jeszcze przystąpi się do obsadzania ogrodu.

W środowisku naturalnym rośliny są w różnych stadiach rozwoju, począwszy od młodych sadzonek po dojrzale i obumierające już egzemplarze. Taka sytuacja jest niemożliwa w świeżo założonym ogrodzie. Można jednak zaplanować to na przyszłość. W klimacie umiarkowanym podstawowymi elementami naturalnego krajobrazu jest łąka, rząd krzewów, drzewa i staw. W gorącym, bardzo suchym i jałowym klimacie – kaktusy, agawy, rośliny karłowate, palmy, piasek, żwir i skały (oraz utrzymywane gdzieniegdzie oazy zieleni). Dla mieszkańców bloków, rośliny doniczkowe i w skrzynkach balkonowych mogą być pierwszym krokiem na drodze do odtworzenia środowiska naturalnego.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.