Pola elektrostatyczne

Gdy jakiś obiekt (przedmiot) zostanie naelektryzowany, powstaje wokół niego pole elektrostatyczne. Naelektryzowanie ciała (zarówno stałego, jak i ciekłego czy gazowego) może nastąpić przez tarcie lub indukcję elektrostatyczną. Na powierzchni styku ciał pojawiają się ładunki dodatnie i ujemne, a po rozdzieleniu ciał każda z powierzchni ma nadmiar ładunków jednego znaku.

Im lepszym izolatorem elektrycznym jest materiał, tym większy ładunek elektryczny zbiera się na jego powierzchni. Typowymi materiałami domowymi, które się łatwo elektryzują, są wszelkie plastiki, tkaniny z włókien syntetycznych, dywany i wykładziny dywanowe na podkładzie gumowym lub piankowym; gromadzeniu się ładunku na naszej skórze sprzyja noszenie obuwia na podeszwie gumowej lub z tworzywa sztucznego. Ładunki elektryczne zbierają się łatwiej w pomieszczeniach o słabej wentylacji i przy suchym powietrzu.

Elektryzowaniu można zapobiec unikając materiałów źle przewodzących elektryczność (bardzo dobrych izolatorów elektrycznych). Ładunku elektrycznego z powierzchni własnego ciała można się pozbyć biorąc kąpiel, chodząc boso przez kilka godzin (najlepiej po podłogach bez dywanów lub w ogrodzie); gromadzeniu się ładunków zapobiega noszenie obuwia na skórzanej podeszwie, a także używanie wyrobów z włókien naturalnych (bawełny, lnu, wełny), które są lepszymi przewodnikami elektrycznymi. Przeciwdziała temu także dobra wentylacja i odpowiednia wilgotność powietrza.

W metalach – bardzo dobrych przewodnikach elektrycznych – znajdujących się w polu elektrostatycznym wytwarzanym przez jakieś naelektryzowane przedmioty, ładunki elektryczne (wskutek zjawiska indukcji elektrostatycznej) są rozdzielone, tak że powstaje dipol elektryczny. Tak wytworzone pole elektryczne na przykład w sprężynach materaca czy metalowej ramie łóżka może też wpływać na równowagę elektryczną w naszym organizmie. Warto rozważyć zamianę takiego łóżka na drewniane i używanie wyłącznie materacy wypełnionych naturalnymi włóknami oraz pościeli z naturalnych tkanin, które nie będą powodowały powstawania dodatkowych pól elektrostatycznych.

Pola elektromagnetyczne

Duży niepokój budzi stała obecność wokół nas pól elektromagnetycznych, zwłaszcza pól wytwarzanych przez prąd zmienny o częstotliwości 50 lub 60 Hz. Badania nad wpływem tych pól są jeszcze w stadium początkowym, jednak już stwierdzono, że wszystkie żywe organizmy reagują nawet na pola o bardzo małym natężeniu. Reakcje na pola o małej częstotliwości przyjmują różne formy, na przykład wzrost ciśnienia krwi, nerwowość czy niespokojny sen. W Wielkiej Brytanii ocenia się, że jedna trzecia populacji cierpi od czasu do czasu wskutek działania tych pól. Prowadzone tam badania wykazały także, że pola o małej częstotliwości wywołują u alergików bóle głowy, mdłości, pocenie się i inne nieprzyjemne reakcje.

Metalowe rury i kaloryfery z wodą mogą zakłócać pole magnetyczne Ziemi – należy spać z dala od nich. Trzeba też ograniczyć używanie urządzeń elektrycznych i używać tylko sprawnego sprzętu aby uniknąć porażenia prądem elektrycznym. Przewody powinny być dobrze izolowane, a gniazdka zabezpieczone, zwłaszcza w miejscach, gdzie jest duża wilgoć – w łazienkach, pralniach itp. Dobrze jest zrobić kilka niezależnych obwodów: te niewykorzystywane w nocy – wyłączać.

Poła elektromagnetyczne na zewnątrz, wzbudzone na przykład przez linie elektroenergetyczne, przenikają strukturę budynku i nie można się przed nimi ochronić. W USA niektóre stany wprowadziły ograniczenia natężenia pól elektromagnetycznych wokół linii wysokiego napięcia. Łóżka, szczególnie dziecięce, powinny być usytuowane jak najdalej od nich.