Przeszklone pomieszczenia
W ostatnich latach coraz większe znaczenie przywiązuje się do właściwego nasłoneczniania pomieszczeń. Szczególnie popularne stały się wszelkiego rodzaju przeszklone werandy i słoneczne cieplarnie. Takie pomieszczenia doskonale mogą spełniać rolę pokoju dziennego, czy ogrodu zimowego albo służyć jako miejsce magazynowania energii słonecznej. Mogą one spełniać każdą z tych ról, ale trzeba ustalić, która z nich ma być priorytetowa.
Mechanizm wytwarzania i gromadzenia ciepła w takim pomieszczeniu nie różni się niczym od tego, jaki zachodzi w wypadku dużych, nasłonecznionych okien. Przeszklone pomieszczenia przeważnie usytuowane są po południowej stronie budynku. Podobną rolę pełnią obudowane szklaną ścianą balkony na wyższych piętrach w bloku. W ciągu dnia nagrzane słońcem powietrze krąży po domu dzięki konwekcji, przepływowi wymuszonemu otwarciem okien lub przez system wentylatorów. W nocy, jeżeli przeszklone pomieszczenie nie pełni roli ogrodu zimowego lub pokoju dziennego, można je odizolować od reszty budynku szczelnymi drzwiami. Temperatura wówczas spadnie poniżej temperatury w pozostałej części budynku.
Jeżeli jednak pomieszczenie ma służyć rekreacji i być użytkowane również wieczorem, a zgromadzone ciepło ma je ogrzewać po zmroku, konieczne jest zastosowanie kolektora ciepła i warstwy izolacyjnej na miejsca przeszklone. Cieple powietrze może być magazynowane w masywnych materiałach znajdujących się wewnątrz pomieszczenia lub przekazywane w ciągu dnia za pomocą systemu wentylatorów bezpośrednio do kolektora. Aby uniknąć zjawiska przegrzania, do czego często dochodzi w gorącym klimacie, należy zainstalować system wentylatorów w górnej części ściany i w oknach. Dodatkowy cień w lecie można uzyskać przez posadzenie liściastych drzew i winorośli.
Słoneczne pomieszczenia z kolektorami ciepła mogą zredukować koszty energii ale -przy konieczności dodatkowego ogrzewania w zimie – inwestycja taka jest nieopłacalna. W związku z tym, jeśli chcemy oszczędzać energię, miejsca te muszą pozostawać w zimie nieogrzewane. W celu zaoszczędzenia energii lepiej zastosować o wiele tańsze duże okna od strony słonecznej, dobrą izolację i uszczelnienia. Natomiast przeszklone pomieszczenia można wykorzystać jako sezonowe, pełne słońca, pokoje dzienne.
Okna słoneczne
Najprostsza metoda ogrzewania energią słoneczną – to ogrzewanie przez szerokie okna, jeżeli tylko dom został zaprojektowany tak, aby zapewnić możliwość bezpośredniej operacji słonecznej. W pomieszczeniach, gdzie słońce nie dochodzi przez okna, warto zrobić okno w dachu, aby umożliwić ogrzewanie tych pomieszczeń energią słoneczną. W surowym klimacie okna powinny składać się z dwóch, a nawet trzech szyb, przy czym powinno się zastosować szkło dobrze przepuszczające promieniowanie słoneczne (o małym współczynniku absorpcji). Jest rzeczą ważną, aby wewnętrzne powierzchnie pomieszczeń dobrze pochłaniały i gromadziły dostarczaną przez okna energię słoneczną, by następnie oddać ją w postaci ciepła otaczającemu powietrzu. Ciężkie ściany z cegły i betonowe podłogi w pełni spełniają te kryteria, ale ten sam rezultat można również osiągnąć stosując lżejszy rodzaj materiałów, na przykład płytki ceramiczne i cieńsze ściany obłożone dwukrotną warstwą tynku. Ciepło może rozchodzić się wewnątrz budynku wskutek naturalnego przemieszczania się zimnych i ciepłych prądów powietrza, jednak dodatkowy wymuszony obieg powietrza znacznie przyspieszy proces nagrzewania i zmniejszy straty energii. W lecie konieczne jest wprowadzenie jakiejś dodatkowej formy ocienienia, która -stanowiąc dodatkową warstwę izolacyjną -zabezpieczy przed przegrzaniem pomieszczeń. Mowa tu o dodatkowych żaluzjach, nie przepuszczających światła zasłonach czy okiennicach. Nawet umieszczone w okolicy okna rośliny mogą dawać zupełnie dobrą zasłonę przed zbyt nagrzewającym słońcem, a zarazem stanowić dodatkowy element dekoracyjny.
„Słoneczne ściany”
Zamiast rozwiązania, w którym słońce nagrzewa ściany wewnętrzne i podłogę w pomieszczeniach zamkniętych, można zbudować specjalne, kryte szkłem, pochłaniające i gromadzące ciepło ściany zewnętrzne. Energia słoneczna jest magazynowana we wnętrzu ściany. Zgromadzone w ten sposób ciepło jest odprowadzane do wnętrza domu za pomocą systemu wentylatorów.
Mogą to być tzw. ściany Trombe’a, nazwane tak od nazwiska architekta Felixa Trombe, oraz ściany wypełniane wodą. Pierwsze z nich to masywne mury zbudowane z cegły, kamienia, betonu bądź ziemi, o lekko porowatej powierzchni pokrytej ciemną farbą. W takiej ścianie znajduje się kilka otworów, zamkniętych z frontu dwoma lub trzema warstwami szkła, dzięki czemu między dwoma powierzchniami tworzy się przestrzeń nagrzewana słońcem. W zasadzie istnieje możliwość przekształcenia każdej ściany zbudowanej z cegły i skierowanej na południe w ścianę Trombe’a. Zewnętrzną powierzchnię należy pomalować na ciemno, odpowiednio przeszklić i zainstalować system wentylacyjny. W ciepłym klimacie konieczna jest w le-cie specjalna osłona, która ocieniałaby najbardziej nasłonecznione miejsca.
Drugi rodzaj „słonecznych ścian”, to ściany z wmontowanymi bębnami lub cylindrami wypełnionymi wodą, która pochłania ciepło. Ten rodzaj ścian jest bardziej efektywny, gdyż ciecz lepiej pochłania ciepło niż mur; są one jednak bardzo ciężkie, a zbiorniki wymagają regularnego czyszczenia, aby nie dopuścić do korozji i rozwoju różnego rodzaju glonów.